‘Waar het protocol begint, stopt het kijken naar het kind’

Ga er maar aan staan, een informatief stuk schrijven over de combinatie hoogbegaafdheid en een TOS.
Van beide begrippen is er dan ook geen vaststaande definitie of model als uitgangspunt.

Ik ga mij er op die manier ook niet aan wagen, voor mij staat het kind centraal en ieder kind is uniek.
Wel heb ik mogen ervaren dat er vaak vanuit één invalshoek gekeken wordt naar een situatie of een kind.
Het lijkt vrij logisch dat deze professional vanuit zijn eigen perspectief naar het kind kijkt. Maar wat als dit kind niet alle criteria voldoet?
Dan krijg je vaak te horen dat het kind niet valt binnen de criteria en dan sta je met je hulpvraag weer buiten.
Het kind tikt niet voldoende ‘boxjes’ aan volgens de protocollen en daarmee wordt het afgedaan. Er wordt dan echter gekeken naar een protocol en niet naar het kind.

Als moeder, leerkracht en hoogbegaafdheidspecialist loop ik nu een jaar of 6 mee binnen deze wereld. Ik zie, voel en beleef dagelijks de gevolgen van deze manier van, vanuit protocollen, werken. Ik zie wat het doet met het kind, ik voel wat het doet met ouders en de machteloosheid bij anderen. Keer op keer verwonder ik mij over de gang van zaken, of eigenlijk is verwonderen in deze niet de juiste bewoording.
Ik voel soms plaatsvervangende schaamte hoe er dan met kinderen (en hun ouders) om wordt gegaan. Ik spreek en spar gelukkig ook veel met professionals die het wel zien en ons horen, maar ook zij lopen tegen muren van dit systeem op en kunnen in dat opzicht niet verder helpen.

Dat moet toch anders kunnen?
Na zoveel jaren zelf deze fulltime baan ernaast te hebben gehad, heb ik besloten om op mijn manier mijn kennis te willen gaan delen. Al help ik er maar een paar kinderen en hun ouders mee, dan is mijn missie al geslaagd.

Ieder kind is uniek, kinderen passen en horen niet in hokjes.
Hoogbegaafdheid
Ik spreek uit ervaring, zowel werk als privé, dat het ene hoogbegaafde kind het andere hoogbegaafde kind niet is.
Persoonlijkheid, omgevingsfactoren, welbevinden (lekker of slecht in je vel zitten), de mate van gevoeligheden (overexcitabilites – Dabrowski), type intelligentie (analytisch, creatief, praktisch – Sternberg) en zo zijn er nog veel meer factoren die meespelen bij of en hoe een hoogbegaafd kind tot zijn recht komt.

TOS oftewel een taalontwikkelingsstoornis
Dit een een nog vrij ‘onbekend’ en tevens ook breed begrip. Dit lees je erover op de site van Deelkracht over een TOS

”Uitleggen wat een taalontwikkelingsstoornis is, valt niet mee. TOS is ingewikkeld en iedereen met TOS is een beetje anders.”

Er zijn veel verschillende domeinen waarbinnen een TOS tot uiting kan komen. Een korte samenvatting is wellicht aanhoudende problematiek bij het gebruiken en begrijpen van taal waarbij er sprake is van een neuropsychologische stoornis (anders dan een achterstand). Waarbij taal niet alleen gezien moet worden als communicatie met anderen, maar taal ook onderdeel is van de aansturing in de mens, ‘de innerlijke spraak’.

Met bovenstaande informatie in het achterhoofd, zul je begrijpen dat ik niet ga spreken over het hoogbegaafde kind met een TOS.
Ik ga op deze site proberen meer inzicht te geven in de overeenkomsten en verschillen.

Hoewel TOS een nog relatief onbekend begrip is, gaat het zeker om 7% (waarbij het wordt vastgesteld) van de kinderen. Zet je dit af tegen bekendere begrippen als ADHD (5%)/ ASS (1%) dan zie je dat de groep kinderen met een (vermoedelijke) TOS groter is.
Het is aannemelijk dat het aantal kinderen met de combinatie hoogbegaafd en TOS, dan ook groter is dan het aantal met de combinatie hoogbegaafd met ADHD of hoogbegaafd met ASS. Toch vind je nog weinig informatie over en zijn er weinig specialisten bekend met de combinatie hoogbegaafd en TOS.

Om meer inzicht te geven over de combinatie heb ik onderstaand model ontworpen.
Dit model kan gebruikt worden om met elkaar in gesprek te gaan over de combinatie hoogbegaafd en TOS om als leidraad bij een gesprek te gebruiken, maar ook om de kennis tijdens het gesprek te verhogen en vanuit een ‘breder perspectief’ naar het kind te kijken.

In mijn blogs vind je meer achtergrondinformatie en voorbeelden over de verschillende deelaspecten.