De zomervakantie is in ons land begonnen.
De vakantie is vaak het moment waarop het dagelijkse ‘moeten’, doorbroken wordt.
Naar deze rust en ruimte wordt meestal halsreikend uitgekeken, maar juist dat kan ook uitdagingen met zich meebrengen, in het bijzonder voor hoogbegaafde kinderen met een TOS (taalontwikkelingsstoornis).
Een positieve invloed van de zomervakantie is dat hoogbegaafde kinderen met een TOS de kans krijgen om zich te ontspannen en los te komen van de dagelijkse schoolroutine. Dit kan gunstig zijn voor hun algehele welzijn en het verminderen van stress. Ze kunnen zich bezighouden met activiteiten waar ze gepassioneerd over zijn, zonder de druk van schoolprestaties. De vrije tijd stelt hen ook in staat om op eigen tempo nieuwe interesses te verkennen en creatieve vaardigheden te ontwikkelen.
Aan de andere kant kan de zomervakantie ook enkele uitdagingen met zich meebrengen voor hoogbegaafde kinderen met een TOS. Tijdens de vakantieperiode is er vaak minder structuur en routine, wat voor sommige kinderen met een TOS problematisch kan zijn. Deze kinderen gedijen vaak goed bij voorspelbaarheid en routine, dus het ontbreken daarvan kan leiden tot gevoelens van onzekerheid en angst.
Wat ook vaak veranderd tijdens de vakantie is de mate van het type en de kwaliteit van prikkels die de kinderen binnen krijgen. Het wegvallen van prikkels op school kan bijdragen aan het gevoel van rust en de ontspanning toenemen, echter zie we ook geregeld dat het gebrek aan prikkels zorgt voor een gevoel van verveling wat kan doorslaan naar een sloom en lamlendig gevoel. Dit geldt overigens niet alleen voor kinderen maar evengoed voor volwassenen.
Het is goed om je te realiseren dat een ieder anders omgaat met het verwerken of juist zoeken naar prikkels. De verschillende ‘prikkelprofielen’ kunnen voor uitdagingen zorgen binnen een gezin, zeker tijdens de vakantie waarin je veel tijd (en vaak hele dagen) met elkaar doorbrengt.
Verminderde interactie met leeftijdsgenoten tijdens de zomervakantie leiden tot sociale isolatie voor hoogbegaafde kinderen met een TOS. Omdat ze al moeite (kunnen) hebben met taal en communicatie, kan het moeilijk zijn om nieuwe vriendschappen te sluiten of contact te maken met andere kinderen. Dit gebrek aan sociale interactie kan een negatieve invloed hebben op hun sociaal-emotionele ontwikkeling en zelfvertrouwen.
Anderzijds zien we ook vaak dat kinderen veerkrachtig zijn en in een nieuwe setting juist wel weer meer contact durven te maken, of na ondersteuning bij het maken van contact, juist wel de interactie op durven te zoeken. Bij parken waar activiteiten aangeboden worden, komen vaak andere kinderen die ook voor de activiteit kiezen Deze gezamenlijke interesse kan ook mooi en laagdrempelig startpunt zijn om contacten te verkennen en aan te gaan. Als ouder kan je een ondersteunende rol innemen door (zeker in het begin) nabijheid te bieden en waar nodig iets helpen/ begeleiden met het leggen van contact.
Om de zomervakantie voor iedereen als die fijne periode te laten ervaren, is het dus belangrijk om een balans te vinden tussen ontspanning en stimulatie. Kijk naar mogelijkheden om activiteiten te ondernemen die de interesses en sterke punten van het kind benadrukken. Denk aan proefjes en wetenschappelijke experimenten, kunstprojecten of bouwuitdagingen of andere activiteiten die aansluiten bij het kind. Dit kan helpen om hun leerhonger te stillen en tegelijkertijd taalvaardigheden te ontwikkelen.
Mijn ervaring leert dat als kinderen weer ontspannen worden, zij juist enorme mogelijkheden laten zien in het oppakken en verwerven van (talige) ontwikkeling.
Het is waardevol om te blijven werken aan de taal- en communicatievaardigheden van het kind gedurende de zomer. Dit kan op een speelse en ontspannen manier gebeuren aansluitend bij de sfeer en activiteiten van de vakantie. Het integreren van taalstimulatie in dagelijkse activiteiten kan een positieve invloed hebben op de taalontwikkeling van het kind.
Ik wens een ieder een fijne vakantie toe.
